Radiotelefony dla biznesu – dlaczego warto na nie postawić?

Ostatnia aktualizacja 2025-06-10

W magazynie, dużej hali produkcyjnej i wszędzie tam, gdzie musimy zarządzać pracownikami rozmieszczonymi w różnych lokalizacjach, radiotelefon może być najlepszym rozwiązaniem. Dlaczego warto korzystać z radiotelefonów? Jakie mają możliwości?

Dlaczego radiotelefon, a nie telefon komórkowy?

W dzisiejszych czasach, kiedy w większości do komunikacji wykorzystujemy smartfony, radiotelefony wydają nam się urządzeniami nieco przestarzałymi. Pierwsza refleksja jaka z pewnością niejednemu z nas przychodzi do głowy, w kontekście radiotelefonu to: “Po co potrzebny mi radiotelefon? Przecież mam telefon komórkowy.” Okazuje się jednak, że smartfon, pomimo licznych zalet nie jest najlepszym wyborem do kontaktu na odległość z zespołem pracowników. Nie bez powodu radiotelefony są preferowaną formą komunikacji przez profesjonalistów z branży biznesowej, przemysłowej i rządowej. Radiotelefony należą do jednych z najczęściej wykorzystywanych urządzeń w wielu branżach i w tej kwestii prawdopodobnie przez długi czas nic nie ulegnie zmianie. Dlaczego? Za zastosowaniem radiotelefonów przemawia kilka istotnych czynników.

Sprawdź artykuł: Szafy automatyczne na urządzenia i narzędzia

Jak działa radiotelefon?

Działanie radiotelefonu jest zbliżone do prostej krótkofalówki. Polega na nadawaniu i odbieraniu fal radiowych. Każde urządzenie jest wyposażone w nadajnik i odbiornik.

Aby wysłać komunikat, użytkownik radiotelefonu musi nacisnąć przycisk PTT (Push-To-Talk), który aktywuje nadajnik. Sygnał głosowy zostaje przekształcony w fale radiowe, emitowane przez antenę i przesyłane do odbiorcy wyposażonego w odpowiedni radiotelefon.

Radiotelefon odbiorcy przekształca fale radiowe z powrotem w sygnał głosowy. Radiotelefony komunikują się na określonych częstotliwościach, które dzielą się na pasma:

• VHF (30-300 MHz) – bardziej efektywne na otwartym terenie,
• UHF (300 MHz – 3 GHz) – lepiej sprawdzające się w terenie zurbanizowanym, ponieważ fale łatwiej przenikają przez przeszkody

Jaka jest różnica między krótkofalówką a radiotelefonem?

W potocznej komunikacji bardzo często używamy terminów “krótkofalówka” i “radiotelefon” zamiennie. Tymczasem z punktu widzenia technicznego między tymi urządzeniami istnieje kilka zasadniczych różnic, związanych m.in. z zasięgiem i zastosowaniem. Czym różni się krótkofalówka od radiotelefonu?

Krótkofalówka

Krótkofalówka jest rodzajem radiotelefonu, który przeznaczony jest do komunikacji na krótkie dystanse. Krótkofalówki PMR (Private Mobile Radio) działają w paśmie 446 MHz i nie przekraczają dopuszczalnej mocy 0,5 W. W praktyce oznacza to, że mogą być używane przez każdego użytkownika, a korzystanie z nich nie wymaga specjalnego pozwolenia, czyli licencji. Krótkofalówki działają na dystansie maksymalnie od 1 do 1,5 kilometra w otwartym terenie. Są proste w obsłudze, stosunkowo tanie, kompaktowe, a ich zakup nie wymaga dodatkowych pozwoleń.

Radiotelefon

Radiotelefon to termin znacznie szerszy, który obejmuje zarówno proste krótkofalówki, jak i bardziej zaawansowane urządzenia, o których mówimy w tym artykule. Radiotelefony to urządzenia działające na znacznie większym zasięgu, nawet do 10 kilometrów, i w dużej mierze wykorzystywane są w profesjonalnych zastosowaniach. Są bardziej skomplikowane w obsłudze, a korzystanie z nich często wymaga licencji lub zezwolenia.

Kto najczęściej korzysta z radiotelefonów?

O ile krótkofalówki są najczęściej wykorzystywane przez hobbystów i amatorów, radiotelefony są urządzeniami, które znajdują zastosowanie wśród profesjonalistów i określonych grup zawodowych.

• Profesjonaliści z różnych branż
  Radiotelefony to sposób komunikacji często wykorzystywany w różnych branżach przemysłowych, takich jak budownictwo czy organizacja imprez masowych. Ze względu na swoje właściwości zapewniające bezpieczeństwo komunikacji, są używane przez sfery rządowe, np. ochronę rządu, służby mundurowe, policję czy wojsko.
• Służby ratownicze
  Radiotelefony są powszechnie wykorzystywane przez różne rodzaje służb ratowniczych, w tym strażaków czy ratowników górskich. Szczególnie sprawdzają się w sytuacjach, gdzie zasięg telefonów komórkowych jest ograniczony, np. podczas klęsk żywiołowych czy akcji ratunkowych w trudno dostępnych obszarach.
• Aktywności na świeżym powietrzu
  Radiotelefony znajdują również zastosowanie w działalności amatorskiej, szczególnie na terenach z ograniczonym zasięgiem telefonii komórkowej. Są używane przez miłośników survivalu, bushcraftu, myśliwych, wędkarzy czy turystów zapuszczających się w odległe tereny.

Jakie są zalety radiotelefonów?

1. Możliwość komunikacji z wieloma osobami jednocześnie.

W odróżnieniu do współczesnych smartfonów, które są urządzeniami komunikacyjnymi typu “jeden do jednego”, radiotelefony oferują szybką komunikację typu “jeden do wielu”. Korzystając ze smartfona, zazwyczaj prowadzimy rozmowę z jedną, a nie grupą osób. Oczywiście możemy zorganizować też telefoniczną konferencję on-line, w której uczestniczyć może więcej niż jedna osoba. Przeprowadzenie i organizacja tego typu rozmowy jest jednak skomplikowana i po prostu nie sprawdza się przy codziennym zarządzaniu zespołem.

Radiotelefony natomiast są urządzeniami, które stworzono do komunikacji z grupą osób. Za ich pomocą możemy jednocześnie komunikować się z całym zespołem, co znacznie usprawnia wykonywanie większości operacji, na produkcji, w magazynie czy w innym środowisku biznesowym.

Przeczytaj też: Mobilne stanowisko pracy w magazynie

2. Bezpieczne rozmowy

Rozmowy za pośrednictwem radiotelefonów są mniej narażone na podsłuchy. Z tego powodu z urządzeń tych korzysta policja, służby specjalne, a także firmy ochroniarskie. Radiotelefony oferują wysoki poziom bezpieczeństwa między innymi dlatego, że można rozmawiać na zamkniętych, licencyjnych pasmach. W takiej sytuacji nie ma obawy, że ktoś obcy usłyszy informacje biznesowe.

3. Duża żywotność baterii.

Radiotelefony nie mają zbyt wielu funkcji. Z tego powodu ich bateria pozwala na długą pracę. To jeden z największych atutów tych urządzeń. Zdarza się, że pracują przez kilka, a nawet kilkanaście godzin bez przerwy. Przykładowo urządzenia z serii Motorola XPR 3000e działają nawet do 29 godzin. W przypadku gdy bateria się wyładuje, można ją szybko wymienić i w ten sposób ciągłość w pracy zostaje zachowana.

4. Niezależna sieć i wiele opcji komunikacji.

Podczas wykonywania obowiązków służbowych w takich sektorach jak służba zdrowia, straż pożarna czy służby bezpieczeństwa, nie można pozwolić sobie na przerwę w łączności. To samo dotyczy pracy w magazynie czy hali przemysłowej, kiedy decyzje muszą być podejmowane szybko, a chwilowy brak zasięgu może być problemem. W przypadku radiotelefonów nie ma takiej możliwości. Nowoczesne modele najczęściej zgodne są z opracowanym przez Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) standardem DMR (ang. Digital Mobile Radio). Poza tym obsługują również technologię analogową, pozwalają na komunikację za pomocą Bluetooth®, a wiele z nich posiada opcje łączności z siecią Wi-Fi.
Radiotelefony działają w systemie, który nie jest uzależniony od sieci publicznej czy telefonii komórkowej. A to oznacza również, że będą działać nawet podczas awarii sieci.

5. Wysoka jakość połączenia audio.

W środowisku przemysłowym często musimy prowadzić rozmowę w terenie lub trakcie np. pracy maszyny czy jazdy pojazdem. Współczesne radiotelefony wyposażone są w zaawansowaną technologię redukcji szumów, która pozwala na wyeliminowanie zakłóceń wynikających np. wiatru czy innych dźwięków znajdujących się w otoczeniu. W ten sposób możemy bez problemu łączyć się z podwładnymi i współpracownikami, wydawać lub otrzymywać precyzyjne komunikaty niezależnie od środowiska, w którym się znajdujemy.

6. Wysoka wytrzymałość.

Radiotelefony projektowane są w taki sposób, aby mogły wytrzymywać ekstremalne warunki, które panują w magazynie czy w hali produkcyjnej i innym środowisku przemysłowym.
Z tego względu są wyposażone w szczelną obudowę bardzo często klasy minimum IP54, a przy modelach zaawansowanych zazwyczaj IP67. Gwarantuje ona pełną szczelność i wodoodporność urządzenia. Dodatkowo wiele modeli również spełnia rygorystyczne normy mil 810 D, 810 E.

7. Prosta obsługa.

Radiotelefony to urządzenia łatwe w użytkowaniu. Ich konstrukcja jest mało skomplikowana i bardzo intuicyjna. Nie posiadają zbędnych aplikacji. Mamy za to praktycznie pokrętła, przyciski i wyświetlacze, które umożliwiają szybką komunikację.

Radiotelefon posiada zazwyczaj:

• oddzielny przycisk zasilania;
• przełącznik górnego kanału;
• boczne przyciski regulacji głośności;
• wyraźny przycisk „naciśnij i mów”.

W ten sposób możemy obsługiwać radio jedną ręką. Komunikacja jest dużo prostsza i łatwiejsza. Nie tracimy niepotrzebnego czasu na wyszukiwanie i przekopywanie się przez menu telefonu

8. Oszczędności kosztów.

Korzystanie z radiotelefonów to również bardzo ekonomiczna opcja. Urządzenia te funkcjonują w oparciu o fale radiowe. Nie musimy płacić abonamentu, a sama rozmowa nie generuje żadnych rachunków. Czy można chcieć czegoś więcej?

Jaki radiotelefon wybrać?

Przy wyborze radiotelefonu warto uwzględnić kilka czynników takich jak m.in warunki pracy urządzenia, zasięg, wytrzymałość czy dostępne akcesoria. Urządzenie powinno spełniać konkretne wymagania użytkownika, które pozwolą na dostosowanie go do swoich potrzeb.

1. Środowisko użytkownika i zasięg radiotelefonów

Na początek warto zadać sobie pytanie, w jakim środowisku będzie wykorzystywany telefon.

• W pomieszczeniach, lepiej sprawdzają się radiotelefony UHF lub 900 MHz, ponieważ ich sygnały lepiej przenikają przez stal i beton.
• Radia VHF najlepiej nadają się do wyłącznego użytku na zewnątrz, ponieważ ich sygnały przemieszczają się dalej, gdy nie ma przeszkód.
• Jeśli chcesz używać radia w pomieszczeniach i na zewnątrz najlepszym wyborem jest radiotelefon UHF lub 900 MHz.

2. Wytrzymałość telefonu.

Parametry radiotelefonu będą w dużej mierze zależeć od warunków, w jakich będzie wykorzystywany. Inny typ telefonu kupimy do zastosowań dla pracowników budowlanych, a inny dla pracowników w magazynie.
Odporność na wstrząsy. Urządzenie powinno być odporne na uszkodzenia mechaniczne po uderzeniu lub upuszczeniu na twarde podłoże (z ok. 1,5 metra).

3. Klasa szczelności obudowy.

Szczelność dostosowujemy do warunków pracy. Radiotelefony do zastosowań przemysłowych zazwyczaj posiadają klasę szczelności IP65-67.

4. Dostępne funkcję i konstrukcja.

Dodatkowe funkcje zależą od sposobu zastosowań. Wiele telefonów posiada na przykład możliwość wysyłania SMS-ów czy też wysyłania komunikatów alarmowych. Zaawansowane modele mają też wizualne wyświetlacze umożliwiające obsługę telefonu.

5. Moc radiotelefonów

Istotnym elementem, który należy uwzględnić przy wybieraniu radiotelefonu, jest jego moc. Moc ta podlega regulacjom prawnym Unii Europejskiej.

Radiotelefony profesjonalne

W Unii Europejskiej radiotelefony profesjonalne, które posiadają oznaczenie CE i są dopuszczone do użytku, mają ograniczoną moc maksymalną:

• VHF (Very High Frequency): maksymalna moc 5 W,
• UHF (Ultra High Frequency): maksymalna moc 4 W.

Jeżeli radiotelefony mają być wykorzystywane na podstawie pozwolenia radiowego, muszą spełniać te parametry. Używanie urządzeń przekraczających te limity, takich jak niektóre modele chińskie oferujące moc 10 W lub więcej, jest niezgodne z regulacjami i może prowadzić do problemów prawnych oraz zakłóceń w komunikacji radiowej.

Radiotelefony bez zezwolenia (PMR)

Radiotelefony pracujące w standardzie PMR (Private Mobile Radio) nie wymagają zezwolenia na użytkowanie. Jednak ich moc nadawcza jest ograniczona do:

• 0,5 W (500 mW) – zgodnie z przepisami UE.

Oczywiście niektóre modele radiotelefonów PMR można rozblokować, aby osiągnąć moc do 4 W, co zwiększa ich zasięg. Należy jednak pamiętać, że takie modyfikacje są niezgodne z przepisami i mogą powodować zakłócenia w pasmach radiowych. Poza tym użytkowanie rozblokowanego urządzenia może wiązać się z karami administracyjnymi.

6. Pasma licencjonowane.

Do większości zastosowań przemysłowych w zupełności wystarczą radia nielicencjonowane. Posiadają wystarczającą ilość kanałów i odpowiedni zasięg. Licencjonowane radio oferują szerszy zakres komunikacji, więcej kanałów i zapewnia opcję kodów prywatności.

W przypadku pas licencjonowanych możemy skorzystać z dwóch opcji.

• Wyłączność. Pierwszym z nich jest wyłączność na wybraną częstotliwość w całym kraju. W tym rozwiązaniu tylko my mamy prawo do korzystania z konkretnej częstotliwości radiowej. Opłata za takie rozwiązanie uzależniona jest między innymi od szerokości kanału widma, a także od obszaru administracyjnego, na którym planujemy użytkować daną sieć radiową. To rozwiązanie ma wiele zalet, ale jest stosunkowo drogie.
• Współużytkowanie. Znacznie korzystniejszym, a tym samym częściej wykorzystywanym rozwiązaniem, jest tak zwane współużytkowanie częstotliwości. Współużytkowanie widma oznacza korzystanie z tego samego zakresu częstotliwości radiowych przez kilku odbiorców w skali całego kraju. Koszt takiego pozwolenia radiowego w 2024 roku wynosi około 400 zł netto i dotyczy jednej częstotliwości na jeden kanał.

Radiotelefony z funkcją VOX – co warto wiedzieć?

Jeżeli w komunikacji firmowej duże znaczenie mają radiotelefony, niezwykle przydatną funkcją może okazać się VOX (Voice Operated Exchange). Funkcja ta pozwala na automatyczne aktywowanie nadawania za pomocą głosu. W ten sposób obsługa radiotelefonu nie wymaga użycia rąk. Radiotelefon wyposażony w tryb VOX może odbierać i nadawać sygnał bez konieczności naciskania przycisku, co znacznie ułatwia i usprawnia komunikację między pracownikami.

Jak wybrać radiotelefony z funkcją VOX?

1. Zewnętrzny zestaw słuchawkowy. W profesjonalnych radiotelefonach funkcja VOX zazwyczaj działa jedynie przy użyciu zestawu zewnętrznego wyposażonego w mikrofon i słuchawkę.
2. Warunki akustyczne. Trzeba pamiętać, że funkcja VOX nie sprawdzi się w głośnym otoczeniu, takim jak hale produkcyjne czy place budowy. W takich warunkach urządzenie może błędnie interpretować hałas jako komendę do nadawania. W prostych słowach – w tym przypadku są to pieniądze wyrzucone w błoto.
3. Zasięg urządzenia. Podawany zasięg radiotelefonów dotyczy otwartych przestrzeni. W miejscach, gdzie sygnał napotyka przeszkody, takie jak ściany czy masywne konstrukcje, zasięg może być znacznie ograniczony. Warto o tym pamiętać, ponieważ nie zawsze w materiałach marketingowych producenta znajdziemy tę drobną, ale istotną informację.

Przejdźmy w takim razie do modeli radiotelefonów z funkcją VOX, które według mnie warto wziąć pod uwagę:

Przykładowe modele radiotelefonów z funkcją VOX:

• Motorola TLKR T82 Extreme TalkAbout
  Krótkofalówka PMR446 wyposażona w funkcję VOX, umożliwiająca pracę bez użycia zestawu zewnętrznego.
• Kenwood TK3701
  Cyfrowo-analogowy radiotelefon będący odpowiednikiem modelu XT660. Wyposażony w funkcję VOX i inne zaawansowane możliwości.
• ICOM F27SR
  Radiotelefon PMR446, będący następcą Motoroli XT420. Zapewnia wysoką jakość komunikacji i wygodę użytkowania.

Akcesoria do radiotelefonów – jakie wybrać

Oprócz zakupu radiotelefonu warto również rozważyć zakup akcesoriów, które znacznie łatwą obsługę.

• Baterie i ładowarki – zapasowe baterie przydadzą się w przypadku gdy nie ma możliwości doładowania telefonu.
• Zestawy głośnomówiące i zestawy słuchawkowe są przydatne wówczas gdy chcemy mieć wolne dłonie np. w branży budowlanej.
• Mikrofony głośnikowe – idealne akcesorium dla kogoś, kto często musi się komunikować. W zależności od potrzeb można wybrać mikrofon z redukcją szumów, kompaktowy itp.
• Pokrowce, etui i paski zapewniają odpowiednią ochronę oraz komfort użytkowania. Zaczepom do paska możesz z łatwością przenosić radiotelefon.
• Anteny, kable połączeniowe – antena pomoże w sytuacji, gdy chcesz zwiększyć zasięg swojego radiotelefonu. Z pomocą kabla podłączysz radio do zestawu słuchawkowego.

Zobacz też: Rejestratory temperatury i wilgotności do magazynu i na produkcję – jaki wybrać?

Zastanawiasz się nad wykorzystaniem radiotelefonów w firmie?

Zapraszam do kontaktu telefonicznego +48 22 299 25 15 lub pozostaw wiadomość przez formularz kontaktowy. Wybierzemy najlepsze radiotelefony pod względem wymagań funkcjonalnych, jakości i ceny.

Piotr Tamulewicz, doradca ds. rozwiązań IT w SEBITU.